ارتودنسی دندان به‌عنوان یکی از خدمات اساسی در حوزه درمانی و زیبایی دندانپزشکی، نقش بسزایی در حفظ سلامت دندانها و پیشگیری از مشکلات ثانویه در حفره دهان و دندان ایفا می‌کند. خدمات ارتودنسی در انواع مختلفی انجام میگیرد که باتوجهبه وضعیت آناتومی دندانها و فک بیمار، پس از انجام معاینات اولیه توسط متخصص مجرب ارتودنسی به اجرا در میآید.
یکی از پرسش‌های شایع متقاضیان در خصوص این درمان، میزان درد و چگونگی تحمل آن در طول فرایند ارتودنسی است که به طور معمول، باتوجهبه نوع انتخاب شده، متفاوت خواهد بود. در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا درباره بیحسی در طول ارتودنسی بیشتر توضیح دهیم. چنانچه قصد انجام ارتودنسی در مشهد را دارید، می‌‌توانید به کلینیک دندانپزشکی سپهر سلامت مراجعه فرمایید.
آیا ارتودنسی هیچ دردی ندارد؟
ارتودنسی یکی از روش‌های مؤثر در اصلاح ناهنجاری‌های دندان و فک است که بهبود ظاهر و سلامت دندانها را به همراه دارد. اما یکی از سؤالات متداولی که در ذهن بسیاری از افراد وجود دارد این است که آیا ارتودنسی هیچ دردی ندارد؟
در ابتدا باید اشاره کرد که احساس ناراحتی یا درد در طول درمان ارتودنسی به عوامل مختلفی بستگی دارد. بسیاری از افراد در زمان نصب بریس‌ها یا تنظیم آن‌ها ممکن است کمی ناراحتی را تجربه کنند. این ناراحتی معمولاً ناشی از فشار وارد شده به دندانها برای جابه‌جایی آن‌هاست. به طور معمول، پس از هر بار تنظیم بریس‌ها، فرد ممکن است برای چند روز احساس درد خفیفی داشته باشد که به‌سرعت کاهش می‌یابد.
تحقیقات علمی نشان می‌دهد که شدت درد ناشی از ارتودنسی معمولاً در مقایسه با سایر روش‌های دندانپزشکی کمتر است و بیشتر به‌صورت یک حس فشار و ناراحتی خفیف بروز می‌کند. بااین‌حال، استفاده از مسکن‌های ملایم و رعایت نکات بهداشتی می‌تواند به کاهش این احساس کمک کند.
بنابراین، می‌توان گفت که اگرچه درمان ارتودنسی ممکن است حاوی احساس ناراحتی باشد، اما این درد در بسیاری از موارد خفیف و قابل‌تحمل است.
انواع درد در طول درمان ارتودنسی
درمان ارتودنسی به‌عنوان یکی از روش‌های اصلاح ناهنجاری‌های دندان و فک یکی از مهم‌ترین مراحل در راستای بهبود سلامت دهان و دندان محسوب می‌شود. بااین‌حال، بیماران معمولاً تجربه‌هایی از درد و ناراحتی را در طول این فرایند تجربه می‌کنند. در این بخش، به بررسی انواع دردهایی که ممکن است در طول درمان ارتودنسی ایجاد شوند، می‌پردازیم.
۱. درد ناشی از نصب براکت‌ها
نصب براکت‌ها یکی از مراحل اولیه درمان ارتودنسی است که ممکن است همراه با درد و ناراحتی باشد. در این مرحله، براکت‌ها به سطح دندانها چسبانده می‌شوند و این فرایند می‌تواند با فشار و کشش‌های جزئی بر روی دندانها همراه باشد. بیماری‌ها معمولاً در چند روز اول پس از نصب براکت‌ها احساس ناراحتی و درد مختصری خواهند داشت که معمولاً خودبه‌خود کاهش می‌یابد.
۲. درد ناشی از فشار از سیم‌های ارتودنسی
پس از نصب براکت‌ها، بیمار باید با سیم‌های ارتودنسی که به براکت‌ها متصل شده‌اند، زندگی کند. این سیم‌ها برای ایجاد فشار بر روی دندانها طراحی شده‌اند تا آن‌ها را به موقعیت مناسب هدایت کنند. در روزهای اول پس از تنظیم جدید سیم‌ها، بیماران ممکن است احساس درد و فشار بیشتری را تجربه کنند. این نوع درد معمولاً با مصرف مسکن‌های معمولی قابل‌کنترل است و به‌مرورزمان کاهش می‌یابد.
۳. درد ناشی از حرکات دندانی
حرکات دندانی یکی دیگر از عوامل درد در طول درمان ارتودنسی است. زمانی که دندانها در اثر فشار ایجاد شده توسط سیم‌ها و براکت‌ها به سمت موقعیت نهایی حرکت می‌کنند، ممکن است برای بیمار احساس درد ایجاد شود. این درد می‌تواند طی چند روز اول پس از هر تنظیم جدید تشدید شود و پس از مدتی به حالت عادی بازگردد.
۴. درد ناشی از زخم‌های داخل دهان
استفاده از براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی ممکن است باعث ایجاد زخم یا تحریک در بافت نرم داخل دهان شود. این زخم‌ها معمولاً در اثر تماس براکت‌ها با بافت‌های نرم رخ می‌دهند و می‌توانند به درد و ناراحتی منجر شوند. استفاده از مراقبت‌های بهداشتی مناسب و راهکارهای خانگی می‌تواند به کاهش این درد کمک کند.
۵. درد ناشی از تنظیمات دوره‌ای
در طول دوره درمان ارتودنسی، بیمار باید به طور مرتب برای تنظیمات جدید به پزشک مراجعه کند. این تنظیمات می‌تواند شامل تغییر سیم‌ها، کش‌ها و براکت‌ها باشد که به‌خودی‌خود ممکن است با درد و ناراحتی همراه باشد. شدت این درد بستگی به نوع تنظیمات و شرایط دندانها دارد، اما معمولاً با گذر زمان کاهش می‌یابد.
روش‌های کاهش درد ارتودنسی
یکی از مشکلات شایع بیماران در طول فرایند ارتودنسی، درد و ناراحتی ناشی از فشارهای اعمالی به دندانها و فک‌ها است. در این بخش به بررسی روش‌های کاهش درد ارتودنسی خواهیم پرداخت که به بیمار در این دوره کمک می‌کند تا احساس راحتی بیشتری داشته باشد.
۱. استفاده از مسکن‌های غیر نسخه‌ای
یکی از ابتدایی‌ترین و ساده‌ترین روش‌های کاهش درد در دوره ارتودنسی، مصرف مسکن‌های غیر نسخه‌ای مانند ایبوپروفن یا پاراستامول است. این داروها با کاهش التهاب و تسکین درد، به بیماران کمک می‌کنند تا احساس راحتی بیشتری داشته باشند. البته باید توجه داشت که مقادیر و نوع دارو باید بر اساس توصیه پزشک مصرف شود و از خوددرمانی پرهیز گردد.
۲. استفاده از یخ و کمپرس سرد
کمپرس سرد یکی دیگر از روش‌های مؤثر در کاهش درد و التهاب ناشی از فشارهای ارتودنسی است. قراردادن یخ در قسمتی از صورت که درد را احساس می‌کنید، می‌تواند باعث کاهش گردش خون و در نتیجه کاهش التهاب شود. این روش برای کاهش درد و همچنین ورم ناشی از فشارهای اولیه براکت‌ها و وایرها بسیار مفید است. پیشنهاد می‌شود که کمپرس سرد به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بر روی ناحیه موردنظر قرار داده شود.
۳. اصلاح رژیم غذایی
رژیم غذایی نیز تأثیر زیادی بر احساس درد بیماران دارد. در دوران درمان ارتودنسی، مصرف غذاهای نرم و قابل جویدن توصیه می‌شود. غذاهایی مانند ماست، پوره سیب‌زمینی و سوپ می‌توانند علاوه بر راحتی در جویدن، از فشار اضافی به دندانها نیز جلوگیری کنند. همچنین، اجتناب از غذاهای سفت و چسبنده به کاهش درد و ناراحتی کمک می‌کند.
۴. مراقبت‌های بهداشتی دهان
نگهداری مناسب از بهداشت دهان و دندان در دوران ارتودنسی به‌ویژه بسیار حائز اهمیت است. استفاده از مسواک نرم و خمیردندان‌های مخصوص ارتودنسی می‌تواند به کاهش التهاب لثه‌ها و درد ناشی از آن کمک کند. همچنین، شستشوی دهان با آب‌نمک گرم به‌عنوان یک روش آرام‌بخش و ضدعفونی‌کننده، می‌تواند به کاهش درد و جلوگیری از عفونت‌های احتمالی کمک کند.
۵. تکنیک‌های روان‌شناختی
توجه به جنبه‌های روان‌شناختی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. ذهنیت مثبت و تکنیک‌های آرام‌سازی مانند مدیتیشن و تنفس عمیق می‌توانند در کاهش حساسیت به درد مؤثر باشند. تمرکز بر روی افکار مثبت و مشغول کردن ذهن به موضوعات خوشایند باعث می‌شود تا درک درد کاهش یابد و بیمار بتواند با وضعیت خود بهتر کنار بیاید.
۶. مشاوره با متخصص ارتودنسی
در صورت بروز درد شدید و طولانی‌مدت، مراجعه به متخصص ارتودنسی امر ضروری است. دندانپزشک می‌تواند با بررسی دقیق وضعیت بیمار، علل درد را شناسایی کرده و در صورت نیاز، اقدامات لازم را انجام دهد. این اقدامات می‌تواند شامل تنظیمات در براکت‌ها یا تعویض آن‌ها باشد که به تسکین درد و بهبود وضعیت درمان کمک خواهد کرد.
مزایای عدم استفاده از بیحسی در ارتودنسی
عدم استفاده از بیحسی در برخی موارد می‌تواند مزایای خاص خود را به همراه داشته باشد. در این قسمت به بررسی مزایای عدم استفاده از بیحسی در ارتودنسی خواهیم پرداخت.
۱. افزایش درک بیمار از روند درمان
یکی از مزایای اصلی عدم استفاده از بیحسی در ارتودنسی، افزایش درک بیمار از روند درمان است. هنگامی که بیمار در حین درمان احساس درد یا ناراحتی جزئی می‌کند، این احساس می‌تواند به او کمک کند تا بهتر متوجه شود که دندانها و فک او در حال تغییر و سازگاری هستند. این ارتباط مستقیم بین احساس فیزیکی و فرایند درمان، به بیمار اجازه می‌دهد تا درک بهتری از ضرورت و اهمیت درمان ارتودنسی پیدا کند و انگیزه بیشتری برای ادامه درمان داشته باشد.
۲. کاهش عوارض جانبی
استفاده از بیحسی ممکن است با عوارض جانبی همراه باشد، از جمله آلرژی‌ها، عوارض ناشی از داروهای بیحسی، و همچنین عوارض ماندگار در ناحیه بی‌حس شده. با عدم استفاده از بیحسی، احتمال بروز این عوارض به حداقل می‌رسد. بیماران ممکن است بدون نگرانی از عوارض جانبی ناشی از داروهای بی‌حس‌کننده، درمان را باروحیه بهتری دنبال کنند.
۳. سرعت‌بخشیدن به فرایند درمان
در بسیاری از موارد، استفاده از بیحسی نیاز به زمان بیشتری برای آماده‌سازی و تأثیرگذاری دارد. این زمان می‌تواند باعث طولانی‌تر شدن زمان درمان و کاهش کارایی و بهره‌وری پزشک شود. در عوض، هنگامی که بیحسی استفاده نمی‌شود، فرایند درمان سریع‌تر پیش می‌رود و بیمار می‌تواند به‌سرعت به مراحل بعدی درمان ارتودنسی منتقل شود.
۴. تسهیل در ارتباط بین بیمار و پزشک
عدم استفاده از بیحسی می‌تواند ارتباط بهتری بین بیمار و پزشک ایجاد کند. در زمان‌هایی که بیمار در حال احساس درد یا ناراحتی است، او قادر است به‌راحتی احساسات و نگرانی‌های خود را با دندانپزشک در میان بگذارد. این ارتباط مؤثر و مستقیم می‌تواند به پزشک کمک کند تا بهتر بفهمد چگونه می‌تواند درمان را بهینه‌سازی کند و تأثیرات منفی را کاهش دهد.
۵. تطبیق بهتر با درمان
بسیاری از بیماران به‌خاطر تجارب منفی خود از بیحسی، ممکن است با ترس و اضطراب نسبت به درمان‌های دندانی مواجه شوند. این ترس می‌تواند به تأخیر در درمان و یا حتی اجتناب از آن منجر شود. با عدم استفاده از بیحسی، بیمار احتمالاً احساس راحتی بیشتری پیدا کرده و می‌تواند به‌راحتی با درمان سازگار شود. این امر می‌تواند به کاهش اضطراب بیمار و افزایش تمایل او به پیگیری درمان کمک کند.
۶. توانایی حل مشکلات در مرحله درمان
درصورتی‌که بیمار به دلیل عدم استفاده از بیحسی دچار ناراحتی شود، پزشک می‌تواند به‌سرعت مشکلات را شناسایی و حل کند. به‌عنوان‌مثال، اگر بیمار در حین تنظیم وسایل ارتودنسی دچار درد شود، پزشک می‌تواند فوراً تغییرات لازم را اعمال کند. این واکنش سریع به بیمار احساس امنیت بیشتری می‌دهد و اعتماد او به پزشک را تقویت می‌کند.
نتیجه‌گیری
درمان ارتودنسی می‌تواند با انواع درد و ناراحتی‌هایی همراه باشد که بیشتر این احساسات موقتی و قابل‌تحمل هستند. آگاهی از انواع دردهایی که ممکن است در طول درمان ارتودنسی تجربه شود، به بیماران کمک می‌کند تا بهتر بتوانند آن‌ها را مدیریت کنند. همچنین، پزشکان باید در طی مراحل درمان، به نیازهای بیماران گوش فرادهند و راهکارهای مناسبی برای کاهش درد و ناراحتی ارائه دهند. با مراقبت‌های مناسب و پیگیری منظم، بیماران می‌توانند از نتایج مثبت درمان ارتودنسی بهرهمند شوند. شما عزیزان می‌‌توانید برای دریافت خدمات ویژه و کامل ارتودنسی زیر نظر پزشکان مجرب، به کلینیک دندانپزشکی سپهر سلامت مراجعه نمایید و از خدمات باکیفیت این مجموعه با قیمت‌‌های مناسب بهرهمند شوید.
دکتر کاظم احتشام منش
